اگه اهل خرید و فروش طلا باشی، حتما یه جاهایی شنیدی که بعضی می‌گن: «طلا جهانی گرون شد» یا «ایرانیا بیشتر طلای ۱۸ عیار می‌خرن ولی تو خارج طلای ۲۴ عیار مرسومه»
اینجا دقیقاً همونجاست که بحث مقایسه طلا جهانی با ایران پیش میاد. توی این مقاله از گلدستون می‌خوایم خیلی ساده، خودمونی و کاربردی فرق طلا جهانی با ایران رو با هم بررسی کنیم تا وقتی رفتی برای خرید یا حتی سرمایه‌گذاری، سرت کلاه نره و اطلاعات کافی داشته باشی.
طلا جهانی یعنی چی؟
قبل از هر چیز، یه تعریف ساده داشته باشیم. طلا جهانی به همون قیمتی گفته میشه که هر روز در بازارهای جهانی مثل بورس نیویورک (COMEX) یا بازار لندن (LBMA) تعیین میشه.
این قیمت معمولاً به دلار اعلام میشه و برای هر اونس طلا (حدود ۳۱.۱ گرم) محاسبه میشه؛ پس هر وقت می‌شنوی «قیمت طلا جهانی امروز فلان دلار شده»، یعنی همین داستان.
حالا طلا ایران چیه؟ همون طلایی که ما تو بازار زرگرها می‌بینیم، می‌خریم، می‌فروشیم و می‌ندازیم توی به دست و گردنمون!
فرق طلا جهانی با ایران از نظر عیار
اینجا یکی از اولین تفاوت‌های اساسی میاد وسط؛ عیار مرسوم!!!
- طلا جهانی: بیشتر ۲۴ عیار (۹۹.۹٪ خلوص)
- طلا ایران: بیشتر ۱۸ عیار (۷۵٪ خلوص)
طلا جهانی معمولاً برای ذخیره‌سازی و سرمایه‌گذاری با عیار ۲۴ عیار خرید و فروش میشه. اما تو ایران چون طلا بیشتر جنبه زینتی و مصرفی داره، طلای ۱۸ عیار رایجه.
حالا چرا اینجوریه؟ دقیق میخوای بدونی باید برای مقاله «تفاوت طلای 18 و 24 عیار» اما خلاصه ش این میشه که چون طلای ۲۴ عیار به شدت نرمه و برای ساخت زیورآلات مناسب نیست؛ پس واسه دوام و زیبایی، کمی فلزات دیگه مثل نیکل و مس بهش اضافه می‌کنن تا بشه ۱۸ عیار.
تفاوت طلا جهانی با ایران از نظر قیمت‌گذاری
خب برسیم به اون چیزی که همه بیشتر دنبالشن؛ یعنی پول!
قیمت طلا جهانی، همون‌طور که گفتیم، مستقیم به دلار آمریکا وابسته است. یعنی هر وقت دلار بالا پایین بشه، طلا جهانی هم تکون می‌خوره.
اما در ایران قضیه یه کم پیچیده‌تر میشه:
- قیمت طلا جهانی (به دلار)
- قیمت دلار در بازار ایران
- اجرت ساخت
- سود فروشنده
- مالیات ارزش افزوده
یعنی قیمت طلایی که شما تو ویترین طلافروشی می‌بینی یه معجون از همه اینا هست. مثلاً ممکنه قیمت طلا جهانی ثابت بمونه ولی چون دلار تو ایران گرون میشه، قیمت طلا داخل ایران بالا بره.
تفاوت طلا جهانی با ایران از نظر اجرت ساخت
یکی دیگه از تفاوت‌های مهم در مقایسه طلا جهانی با ایران همین بحث اجرت هست.
- در بازار جهانی وقتی شما شمش طلا می‌خری، تقریباً اجرت ساخت نداره؛ چون فقط یه تیکه فلز خامه.
- ولی در ایران اکثراً طلای ساخته شده (انگشتر، گردنبند، دستبند...) می‌خریم که اجرت ساخت داره.
همین اجرت گاهی بین ۷ تا ۲۰ درصد روی قیمت خام طلا کشیده میشه. بعضی برندهای لوکس حتی بیشتر هم می‌گیرن.
البته تو مقاله‌های گلدستون قبلاً کامل درباره اجرت طلا صحبت کردیم؛ نمونه ش وبلاگ «چه طلاهایی اجرت کمتری دارن؟»
فرق طلا جهانی با ایران از نظر کاربرد
خیلی خلاصه بخوام بگم:
- طلا جهانی: بیشتر برای سرمایه‌گذاری (شمش و سکه‌های بین‌المللی مثل سکه‌های «کریگرند» و «ایگل»)
- طلا ایران: بیشتر برای مصرف روزمره و کادو و زیبایی
البته ایرانی‌ها هم شمش و سکه برای سرمایه‌گذاری می‌خرن، ولی قالبش سکه‌های بانکی مثل بهار آزادی و امامی هست که کمی فرق با شمش جهانی داره.
چرا قیمت طلا ایران همیشه با طلا جهانی یکی نیست؟
سؤالی که خیلی‌ها دارن! جوابش ساده‌ست: چون علاوه بر قیمت جهانی طلا، ما تو ایران با نوسان دلار، تورم داخلی، سیاست‌های بانک مرکزی و حتی تعرفه‌های واردات طلا سر و کار داریم. برای همین ممکنه گاهی اوقات قیمت طلا داخل کشور اصلاً تناسبی با قیمت جهانی نداشته باشه.
تفاوت طلا جهانی با ایران از نظر مالیات و محدودیت واردات
یه فرق مهم دیگه:
- در کشورهای خارجی، خرید و فروش شمش و سکه خیلی راحت‌تره و مالیات خاصی نداره.
- در ایران واردات طلای خام قوانین خاص خودش رو داره. از طرفی برای خرید طلای ساخته‌شده داخل کشور، باید مالیات ارزش افزوده پرداخت کنیم.
البته تو سال‌های اخیر یه کم اوضاع واردات طلا بازتر شده ولی همچنان محدودیت‌هایی هست.
طلا جهانی برای سرمایه‌گذاری بهتره یا طلا ایران؟
خب برسیم به یکی از مهم‌ترین بخش‌های این مقایسه! اگر هدف فقط سرمایه‌گذاری بلندمدت باشه:
- خرید شمش طلا جهانی (عیار ۲۴) در خارج از کشور به‌صرفه‌تره؛ چون اجرت و مالیات خاصی نداره.
- در ایران خرید سکه بانکی (مثل سکه امامی) معمولاً امن‌تر و نقدشوندگی بالاتری داره.
اما برای مصرف و استفاده شخصی طبیعتاً طلا ایران مناسب‌تره چون طرح‌ها و مدل‌های متنوع‌تری داره.
نکات مهم برای کسانی که قصد خرید دارن
اگر به قصد سرمایه‌گذاری بلندمدت می‌خواین طلا بخرین و سرتون کلاه نره، همیشه:
- اول عیار طلا رو دقیق چک کنین.
- اجرت ساخت رو سوال کنین.
- مالیات ارزش افزوده رو محاسبه کنین.
- نرخ روز دلار و طلا جهانی رو بدونین.
- از طلافروش‌های معتبر خرید کنین.
جمع‌بندی گلدستونی
حالا دیگه فرق طلا جهانی با ایران و همه تفاوت‌هایی که لازم بود بدونی رو ساده و سرراست گفتیم تا اگه دفعه بعد خواستی طلا بخری یا وارد بازار بشی، بدون نگرانی تصمیم بگیری.
راستی اگه تجربه ای از راجع به خرید طلای جهانی داری، حتما از بخش نظرات با ما و بقیه کاربرهای گلدستون در میان بذار.
